Neysluvísitalan 'sannur vinur' 2

 

Jæja þá er það liður 2 í að skapa sér skilning á neysluvísitölunni og hvernig hún hefur áhrif á verðbólguna.

Niðurstaðan úr fyrra bloggi:

1. Þegar það varð aukning á lífeyrissparnaði með tilkomu sjálfseignarsjóðanna þá hafði sú neysla enginn bein áhrif á neysluvístöluna, þó að sparnaður hafi þar aukist sem nemur eigin framlagi ásamt mótframlagi launagreiðanda.
2. Einstaklingur  sem ákveður að eyða í sparnað og eykur hlutfall sitt um helming milli mánaða það mælist ekki í neysluvísutölunni?
3. Samt á vaxtastefna seðlabankans að stuðla að sparnaði, og þar með lækkun verðbólgu?
4. TORSKILIÐ!!

Liður 2.

Hér er markmiðið að skoða hvernig einstakir vöruflokkar hafa áhrif á hækkun/lækkun neysluvísitölunnar.

Hér er línurit sem útskýrir hugtakið vísitala neysluverðs. Í fréttum fyrr í mánuðinum heyrði ég einmitt forsætisráðherra segja að verðbólgan væri á niðurleið vegna þess að vísitala neysluverðs hafði lækkað frá maí og væri 0,9 í júní.

Á þessu línuriti má sjá viðmiðunina sem hann talar um, þar sem stuðulinn lækkar frá 1,36 í 0,9.

Hlutfallsleg skipting vísitölu neysluverðs og breytingar milli mánaða frá  2008
Áhrif á vísitölu					ATH
		Janúar	Febrúar	Mars	Apríl	Maí	Júní
Samanlagt		0,18	1,37	1,47	3,39	1,36	0,9
01 Matur og drykkjarvörur		0,27	0,12	0,04	0,77	0,23	0,08
02 Áfengi og tóbak		0	0,03	0,03	0,03	0,03	0,01
03 Föt og skór		-0,67	0,35	0,26	0,18	0,11	0,04
04 Húsnæði, hiti og rafmagn		0,31	0,28	0,39	0,28	0,27	0,26
05 Húsgögn, heimilisbúnaður o.fl.		-0,09	0,13	0,11	0,3	0,15	-0,01
06 Heilsa		0,05	0	0	0,09	0,01	0,02
07 Ferðir og flutningar		0,05	0,42	0,47	1,32	0,3	0,29
071 Kaup ökutækja	ATH	0,04	0,16	0,18	0,79	-0,02	-0,07
072 Rekstur ökutækja		0,05	0,2	0,27	0,36	0,31	0,39
073 Flutningar		-0,04	0,06	0,03	0,17	0	-0,04
08 Póstur og sími		0	0,04	0	0	0,02	0,04
09 Tómstundir og menning		0,16	-0,06	0,04	0,22	0,07	0,09
10 Menntun		0	0	0	0	0	0
11 Hótel og veitingastaðir		0,06	0,06	0,06	0,1	0,1	0,03
12 Aðrar vörur og þjónusta		0,03	0	0,05	0,1	0,08	0,06

Ath heimildir: Hagstofa Íslands. http://www.hagstofan.is/Hagtolur/Verdlag-og-neysla/Visitala-neysluverds

 

Minn skilningur er að í megin grunni megi segja að þessi stuðull sé þannig að vægi t.d. liðar 07 Ferðir og flutningar  sem er 15,67%  af vægi heildarneyslu árið 2006 (sjá fyrra línurit)

Og ef verð í þessum flokki hafa hækkað eða lækkað þá kemur það hlutfallslega út með 15,67% vægi miðað við aðra vöruflokka.

Skoðum betur apríl: Þá má sjá í lið 071 Kaup ökutækja að  sá liður hefur hækkað milli mánaða mars til apríl frá 0,18 til 0,79 = 0,61 og er það vegna hækkunar á verði bíla hjá umboðunum. Skýrist það líklega á gengisfellingu krónunnar á þessu tímabili.

Athyglisvert:

1. Þegar gengi krónunnar er sterkt og fólk sér tækifæri í að versla sér bíl t.d á árunum2003-2005 þá verður sú hlutfalls tala t.d 7,9% (margir kaupa bíl vegna hagstæðs gengis) af neyslu heimilanna.
2. Næst árið 2008 þá mælist þessi hlutfallstala inn í neysluvísitöluna og hækkar hana eins og sjá má í apríl mánuði 2008 þó að þá séu kannski  keyptir örfáir nýir bílar  á þessu gengisverði.
3. Þannig að sá sem keypti sér bíl 2005 og staðgreiddi hann á góðu gengisverði, lendir í því 2008 að húsnæðisstjórnarlánið sem er vísitölutryggt hækkar.
4. Hann er kannski með 10.000.000 kr lán og það hækkar í apríl mánuði um vísitöluhækkunina bara út af liðnum kaup ökutækja.
5. Þegar Ingólfur talar um í bókinni sinni ‘Þú átt nóg af peningum,þú þarft bara að finna þá' að maður eigi að hugsa sig í það minnsta 4 sinnum um áður en maður kaupir hlutinn þá skil ég núna hvað hann meinar.

                                          Liður 3  ‘meiri pælingar' þetta er að verða skemmtilegt.

 

Athugasemdir

[Auður Lísa (IP-tala skráð) 17.7.2008 kl. 22:03]

Já þetta er athyglisverðar og þarfar pælingar.

En ein athugasemd varðandi uppsetningin á að skrá athugasemd hjá þér. Er ekki hægt að sleppa því að skrá netfang 2X.

Hlakka til að fylgjast með áframhaldandi pælingum  

[Agnes (IP-tala skráð) 17.7.2008 kl. 22:21]

Glæsilegt :)